2010 International Year of Biodiversity
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ
Τo παράδοξο με τη Βιοποικιλότητα είναι ότι οι επιστήμονες γνωρίζουν σήμερα περισσότερα για τον αριθμό των αστεριών του Γαλαξία μας απ' ό,τι για τον αριθμό των ειδών του πλανήτη μας. Διάφορες έρευνες εκτιμούν ότι ό αριθμός των ειδών κυμαίνεται από 5 έως 100 εκατομμύρια. Οι πιο έγκυρες από αυτές προσανατολίζονται στην ύπαρξη 10 εκατομμυρίων διαφορετικών ειδών στη βιόσφαιρα της Γης. Και μόνο το μέγεθος της διαφοράς των αριθμητικών μας εκτιμήσεων φανερώνει το μέγεθος της άγνοιας μας, για το πλήθος των ειδών. Έως σήμερα μόνο 1,4 εκατομμύρια συνολικά είδη έχουν καταγραφεί και επονομαστεί. Τα έντομα φαίνεται να είναι τα πιο πολυπληθή. Τα κολεόπτερα μάλιστα έχουν την πιο μεγάλη ποικιλία και εξάπλωση απ' όλα τα είδη της Γης.
Σημειώνεται ακόμη ότι συνεχώς ανακαλύπτονται καινούργια είδη, ακόμα και είδη πουλιών ή θηλαστικών. Κατά μέσο όρο, περίπου 3 νέα είδη πουλιών ανακαλύπτονται κάθε χρόνο, ενώ μόλις το 1990 βρέθηκε ένα νέο είδος πιθήκου. Αλλά και άλλες ομάδες σπονδυλωτών δεν έχουν άκόμα περιγραφεί πλήρως, π.χ. το 40% των ψαριών της Νότιας Αμερικής δεν έχει ταξινομηθεί. Το 1980 οι επιστήμονες εντυπωσιάστηκαν από την ανακάλυψη μιας τεράστιας ποικιλίας εντόμων στά τροπικά δάση. Και βρέθηκαν ενδείξεις για περισσότερα από 1 εκατομμύριο άγνωστα είδη στα βαθύτερα θαλάσσια στρώματα.
Αυτή ή εκπληκτική αφθονία κυριολεκτι¬κά θα μπορούσε να μας προσφέρει τροφή, καύσιμη ύλη, φάρμακα και πολλά άλλα απαραίτητα προϊόντα πού χρειαζόμαστε σε καθημερινή βάση. Εντυπωσιάζει όμως ότι το 90% των τροφίμων πού παράγονται παγκοσμίως προέρχεται μόνο από 15 είδη φυτών. Συνολικά οι άνθρωποι χρησιμοποιούν μόνο 150 είδη φυτών για τη διατροφή τους από ένα σύνολο 80.000 φυτών πού θα μπορούσαν να είναι εδώδιμα(φαγώσιμα).
Άγνωστες παραμένουν ακόμη και σήμερα οι θεραπευτικές δυνατότητες του 99% των φυτών των τροπικών περιοχών. Συγχρόνως ή βιοποικιλότητα παρέχει αναντικατάστατες «φυσικές υπηρεσίες», όπως τον καθαρισμό του αέρα πού αναπνέουμε μέσω των δασών ή τον καθαρισμό του νερού πού πίνουμε μέσω των υγροτόπων, οι οποίοι ρυθμίζουν άκόμη και την ένταση πού μπορεί να έχουν οι πλημμύρες.
ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ
Στις μέρες μας εξαιτίας κυρίως των δραστηριοτήτων μας το 1/4 των ειδών του πλανήτη απειλείται με εξαφάνιση, ενώ υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο χάνονται περίπου 26.000 από τα γνωστά είδη. Πολλά είδη αναμένεται να εξαφανιστούν πριν να ολοκληρωθεί ή καταγραφή τους και ή αναγνώριση του οικολογικού τους ρόλου. Έτσι σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, ό πλανήτης χάνει σήμερα τρία είδη ανά ώρα και πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι ή Γη διανύει το έκτο κύμα μαζικών εξαφανίσεων στην ιστορία της. Μόνο πού οι πέντε προηγούμενες, προκλήθηκαν από φυσικές καταστροφές, όπως ή πρόσκρουση αστεροειδών. Το θλιβερό είναι ότι δεν εξαφανίζονται πλέον μεμονωμένα είδη ζωής, αλλά ολόκληρα οικοσυστήματα και καταστρέφονται πάνω από 100.000 εκτάρια υγροτόπων κάθε χρόνο. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις το 99% των ειδών πού έχουν ζήσει στη Γη έχουν εξαφανιστεί. Ωστόσο περισσότερα είδη ζουν σήμερα απ' όσα σε οποιαδήποτε άλλη εποχή της ιστορίας του πλανήτη μας.
Τα κοάλα, ή αλεπού πού ζει στην Αρκτική και ένα είδος χελώνας, ή φάλαινα beluga, ένα είδος πιγκουίνου και το ψάρι κλόουν, είναι στην κορυφή της λίστας των ειδών προς εξαφάνιση. Με εξαφάνιση απειλούνται οι τίγρεις στην ευρύτερη περιοχή του Μεκόνγκ καθώς μέσα σε μια δεκαετία ό αριθμός τους μειώθηκε κατά τουλάχιστον 70%, εξαιτίας της λαθροθηρίας και της καταστροφής του φυσικού τους περιβάλλοντος. Στη χώρα μας απειλούνται με εξαφάνιση ή καστα¬νή αρκούδα, ή μεσογειακή φώκια, ή χελώνα καρέτα - καρέτα, ή αγριόγατα, ό γυπαετός, ή πέστροφα, ενώ σε κίνδυνο βρίσκονται ό λύκος, το τσακάλι, ό ασβός, το ζαρκάδι και το ελάφι. Ειδικά για την Ελλάδα, πού περιλαμβάνει μια από τις υψηλότερες στον πλανήτη πυκνότητες βιοποικιλότητας σέ αναλογία προς την έκταση της, ή προστασία αυτού του πλούτου δεν είναι μόνο ζήτημα αλληλεγγύης προς τις επόμενες γενιές αλλά και προς τον υπόλοιπο κόσμο.
Υπεύθυνη και ποιοτική, όπως πάντα επισημαίνεται, ή συμβολή του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας στις εκδηλώσεις για το «Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας 2010». Στις κεντρικές αίθουσες του «Ελευθέριος Βενιζέλος», με τη συνεργασία του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, προβάλλεται μία σειρά διαφανειών σπάνιων και ενδημικών φυτών, ζώων, δασικών, χερσαίων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Το Μουσείο προγραμματίζει σειρά πολλών άλλων σχετικών εκδηλώσεων. Σήμερα, όπως γράφουν, στις οθόνες του αεροδρομίου Αθηνών είναι ή ελληνική φύση και ζωή πού υποδέχεται όσους μπαίνουν, Έλληνες και ξένους, κι αυτή ή απόλυτη ομορφιά ταυτίζεται με την ευθύνη όλων μας για τη διατήρηση της.
http://kpe-kastor.kas.sch.gr/biodiversity_site/b/ species.htm
www.econews.gr/.../un-2010-year-biodiversity
www.bioethics.gr/print
Έφημ. «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» 17/01//2010
Φύσις κρύπτεσθαι φιλει (Ηράκλειτος)
